Gelukkig zijn: dat wil iedereen wel. Maar eh: hoe doe je dat precies? Op school leerde je vroeger volop Duitse woordjes en wiskundige formules – maar de formule voor geluk werd je waarschijnlijk niet uitgelegd. In dit artikel deel ik daarom een andere kijk op gelukkig zijn en drie tips rondom geluk.
Gelukkig zijn = continu lachen?
-
Eén stabiele lijn (geen dalletjes graag!).
-
Hoe hoger, hoe beter.
Twee soorten geluk
- geluk is een staat van zijn die wisselt per moment: van dag tot dag, van uur tot uur. Een lachbui. Een lekkere maaltijd. Een goede documentaire. Een compliment. Of, als je de shampoo-reclames moet geloven, met zijdezachte glansharen voor de spiegel flaneren.
- Geluk is een stabielere onderlaag van tevredenheid en voldoening. Het is het gevoel dat je een betekenisvol leven leidt. Dat je waardevolle relaties hebt en jezelf waardeert om wie je bent. Dat je vrijheid ervaart in jezelf en jezelf niet in de weg zit. Dat het leven goed is – ook als het even niet zo goed voelt. In deze vorm van Geluk is namelijk ook plek voor pijn en ongemak.
geluk is een schaterlach die komt en gaat. Geluk is een subtiele glimlach die je langer met je meedraagt.
De waarde van Geluk
Hoe ziet deze nieuwe, meer genuanceerde definitie van gelukkig zijn eruit? Een beetje zo:
Als we beschrijven hoe we ons (willen) voelen, dan bedoelen we vaak de eerste vorm: geluk met de kleine g. En wordt daar niet aan voldaan – we ervaren dalletjes of de lijn ligt even niet zo hoog? Dan zijn we al snel ontevreden. We streven immers naar die piekstaat; een brede lach en het perfecte plaatje!
Maar wat als we minder zouden kijken naar dat bovenste lijntje, en meer naar die eronder? Naar Geluk? Dan betekent een ‘ongelukkige’ dag namelijk niet direct dat je ongelukkig bént. Dan betekent een pittige week niet direct dat je iets verkeerd doet. Sterker nog, dan betekent een hele periode waarin je je minder ‘opgetogen’ voelt helemaal niet per se dat er een probleem is. Anders gezegd, het haalt de druk wat meer weg van wat coach en auteur (en mijn opleider) Adriaan Hoogendijk in zijn boeken ‘verplicht gelukkig’ noemt. Want dat beknelt en verlamt alleen maar.
Gelukkig zijn voelt natuurlijk heerlijk (je brein is er dol op), maar het idee hebben dat je gelukkiger zou moeten zijn dan je bent? Geloven dat je iets verkeerd doet als je je een tijdje stiller of verdrietiger voelt of niet schaterlachend door het leven rolt? Dan creëer je onnodig lijden voor jezelf.
De kunst van gelukkig zijn
Moet je geluk met de kleine g dan maar vergeten? Nee. Beide varianten van geluk hebben hun eigen waarde en vullen elkaar aan. Mijn boodschap is vooral: het geeft helderheid en rust om ze van elkaar te onderscheiden. Alleen al je bewust zijn hiervan kan een verschil maken.
Bovendien helpt deze andere kijk om beide ‘gelukslijntjes’ te verbeteren; bijvoorbeeld met deze drie tips:
Tip 1. Vraag je af: bedoel ik geluk of Geluk?
- Stel: je denkt dat je om gelukkig te zijn altijd blij moet zijn. Dan heb je het over een belemmerende aanname over geluk terwijl je werkelijke behoefte over Geluk gaat.
- Stel: je hebt het idee dat je ongelukkig bent met jezelf, totdat je inziet dat je eigenlijk best tevreden bent met jezelf maar gewoon een rotweek hebt gehad. Dan is je Geluksniveau misschien best hoog, maar voel je je gewoon even niet zo gelukkig.
- Stel: je zoekt veel piekmomenten op om je fijn te voelen – wijn, gezelligheid, vakanties, vermaak (geluk) – terwijl je diep vanbinnen een knagend gevoel hebt en niet echt voldoening voelt in je leven (Geluk). Dan is dit misschien een signaal om nieuwe lagen van diepgang en ware voldoening te gaan verkennen en creëren.
Onderzoek je verwachtingen en aannames, en toets met welke vorm je te maken hebt en of je ze per ongeluk verwart.
Tip 2: omgaan met (on)gelukkig zijn
- Beleef je een piek? Fijn! Wees in het moment! Laat die denktank of analyseer-beer je niet in de weg staan om te genieten. (Moeilijk om in het moment te zijn zonder veel na te denken? Lees ook dit artikel over de werkelijke voordelen van mediteren.
- Beleef je een dalletje? Laat het er zijn. Weerstand bieden aan pijn levert meer pijn op. Je hoeft je niet continu fantastisch te voelen. Misschien, als je er straks op terugkijkt, heeft het je zelfs wel iets gebracht.
Deze twee principes helpen in het moment zelf om te dealen met wat je voelt. Maar: bekijk je geluksniveau ook regelmatig van een afstandje met vragen als: hoe geef ik gelukspiekjes zoveel mogelijk de ruimte en verklein ik de kans op dalletjes? En als zo’n dalletje er dan toch is, hoe ga ik er op een helpende, veerkrachtige manier mee om?
Antwoorden op deze vragen zijn bijvoorbeeld: goed slapen, gedachtenmanagement, veel bewegen, actief opladen, gezond eten, mediteren, keuzestress elimineren, dankbaarheidsoefeningen, het vergroten van je zelfinzicht door contemplatie, of met coaching werken aan je proces van groei.
Tip 3: omgaan met (on)Gelukkig zijn
Bij Geluk – met de grote G – kun je bedenken: wat kan ik doen om mijn Geluksniveau te behouden of een treetje hoger te brengen?
Om dat te onderzoeken, helpen dit soort vragen:
- Besteed ik mijn tijd en energie aan wat er écht toe doet?
- Doe ik wat ik zelf echt wil of laat ik me leiden door angsten, twijfels, meningen of verwachtingen?
- Welke gedachten en patronen belemmeren me om me vrij te voelen?
- Sta ik in verbinding met anderen? Draag ik bij aan het Geluk van anderen?
- Heb ik inspirerende doelen die me helpen ontdekken en groeien?
- Doe ik werk dat voortvloeit uit mijn bezieling?
Zie de antwoorden als aanknopingspunten voor nieuwe stappen, ideeën en ontwikkelingen – niet als redenen om gefrustreerd te raken. Dan trap je namelijk in deze valkuil: je wordt ongelukkiger doordat je vindt dat je gelukkiger zou moeten zijn. Welkom, vicieuze cirkel!
Bovendien: soms is je Geluksniveau gewoon een tijdje wat lager. Misschien vanwege een verlies of tegenslag. Of gewoon zomaar. Dan kun je kijken: wat ligt binnen mijn cirkel van invloed om wél te doen of veranderen? Maar het kan ook zomaar de uitdaging zijn om niets te willen veranderen en de ervaring echt te voelen.
Sterker nog, in coachtrajecten is het toegaan naar de ‘zwaardere’ of lastigere aspecten in jezelf en je leven een essentieel onderdeel. Juist daarin schuilt namelijk veel groei: het aankijken, accepteren en transformeren van oude bagage, waardoor als vanzelf ruimte ontstaat voor meer ‘licht’ om te stromen (meer in contact met je diepere gevoelslagen, beter weten wat je wilt, enz.). Als bijgevolg ga je je bovendien gelukkiger voelen.
Samenvatting:
- Je hoeft niet van top-moment naar top-moment te leven.
- Ontspan je kaken; je hoeft niet verplicht steeds te lachen.
- Verwar geluk niet met Geluk.
- Kijk hoe je geluk en Geluk in je leven kunt creëren, maar weet ook dat het oké is om je niet gelukkig te voelen, dan ben je niet ‘kapot’ of mislukt.
- Dat gezegd hebbende: iedereen verdient het om Gelukkig te zijn, dus onthoud wel dat je het waard bent om stappen te zetten richting een leven met meer plezier, voldoening en innerlijke rust en vrijheid.
- Zijdezachte glansshampoo optioneel.
Verder aan de slag op het gebied van persoonlijke groei, levensgeluk en werkgeluk? Neem eens een kijkje bij coaching.
